ลายผ้าไหมสุรินทร์

ประวัติความเป็นมา

           จังหวัดสุรินทร์เป็นจังหวัดหนึ่งที่มีวัฒนธรรมการทอผ้าไหมมานานและได้สืบทอดเป็นมรดกทางวัฒนธรรมมานานจนเป็นเอกลักษณ์ของตนเองที่น่าสนใจยิ่ง  หากศึกษาอย่างลึกซึ่งแล้ว  จะค้นพบเหตุผลหลายประการที่สนับสนุนว่า  จังหวัดสุรินทร์มีเอกลักษณ์เฉพาะของตนเองในเรื่องผ้าไหม  ตลอดจนประเพณีวัฒนธรรมต่าง ๆ   ซึ่งส่งผลต่อการผลิตและการทอ  ไม่ว่าจะเป็นลวดลายของผ้าไหม  การผลิตเส้นไหมน้อย  และกรรมวิธีการทอ

          จังหวัดสุรินทร์นิยมนำเส้นไหมขั้นหนึ่งหรือไหมน้อย (ภาษาเขมร เรียก “โซกซัก”)  มาใช้ในการทอผ้า  ไหมน้อยจะมีลักษณะเป็นผ้าไหมเส้นเล็ก  เรียบ  นิ่ม  เวลาสวมใส่จะรู้สึกเย็นสบาย  นอกจากนี้การทอผ้าไหมของจังหวัดสุรินทร์  ยังมีกรรมวิธีการทอที่สลับซับซ้อน  และเป็นกรรมวิธีที่ยาก  ซึ่งต้องใช้ความสามารถและความชำนาญจริง  เช่น การทอผ้ามัดหมี่พร้อมยกดอกไปในตัว  ซึ่งทำให้ผ้าไหมที่ได้เป็นผ้าเนื้อแน่นมีคุณค่า  มีการทอที่เดียวใบประเทศไทย  จนเป็นที่สนพระทัยและเป็นที่ชื่นชอบของสมเด็จพระนางเจ้า พระบรมราชินีนาถ  ทรงรับสั่งว่า  ใส่แล้วเย็นสบาย  อีกทั้งยังใช้ฝีมือในการทออีกด้วย

         ภาพของลายผ้าไหมที่มีความสวยงาม ความประณีต ความละเอียดอ่อน และความใสใจของผู้ที่ทอผ้าไหม เพื่อที่จะให้ลายของผ้าแต่ละลายออกมามีความสวยงามน่าประทับใจ และยังเป็นที่น่าภาคภูมิใจมากสำหรับชาวสุรินทร์ของเราที่สามารถมีลวดลายผ้าไหมที่ออกมาสวยงามได้มากขนาดนี้ ตัวอย่างของลายผ้าไหมที่มีความสวยงามละเอียดอ่อน และมีประวัติที่ยาวนาน

ผ้าไหมมัดหมี่เชิงแดงลูกแก้ว

          เป็นผ้าที่แกะรูปแบบจากการแต่งกายของชาวสุรินทร์ในพิธีรำสาก ซึ่งถือเป็นขนมธรรมเนียมประเพณีของชาวสุรินทร์ช้านาน ผ้านุ่งที่ใช้แต่งนั้นเป็นผ้าไหมมัดหมี่ที่มีการต่อเชิงบน ที่เรียกว่าปะโบว์ เรียกว่า มัดหมี่เชิง ผ้าไหมที่ใช้ในการผลิต เรียกว่า ไหมน้อย พลิ้วไหว อ่อนนุ่ม อันเป็นเอกลักษณ์พิเศษของไหมสุรินทร์

ผ้าไหมลายราชวัตร

          ผ้าไหมยกดอกลายราชวัตร เป็นผ้าไหมที่ทอโดยสืบทอดมาจากบรรพบุรุษ และเป็นภูมิปัญญาท้องถิ่น ตอนหลังมีการพัฒนาและประยุกต์เป็นลวดลายต่างๆปัจจุบันการทอผ้าไหมลายราชวัตร โดยใช้สีธรรมชาติและสีเคมีการย้อมสีธรรมชาตินั้นให้เปลือกไม้มาย้อมเป็นสีต่างๆและเป็นที่ต้องการของตลาด

ผ้าไหมยกดอก

          เป็นการทอผ้าด้วยมือ มีลวดลายสวยงานสะดุดตาเป็นภูมิปัญญาที่สืบทอดกันมาจากบรรพบุรุษจากรุ่นสู่รุ่นเป็นเป็นการอนุรักษ์วัฒนธรรม ประเพณี ที่ดีงามของคนไทย จึงจำเป็นต้องรักษาไว้

ผ้าไหมหมัดหมี่ลายลูกแก้ว

          ผ้าไหมมัดหมี่ลายลูกแก้ว เป็นผ้าไหมย้อมสีธรรมชาติมีลวดลายเป็นทรงพุ่ม ชื่อลายมงกฎเพชร เป็นภูมิปัญญาที่สืบทอดกันมา มีการมัดลายที่ประณีต งามตา และมีขั้นตอนการผลิตที่เน้นความเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม และผู้บริโภคผลิตจากเส้นไหมแท้เป็นสำคัญ

ผ้าไหมมัดหมี่ ลายโฮลเปราะห์

          ผ้าไหมมัดหมี่ ลายโฮลเปราะห์ เป็นผลิตภัณฑ์ที่รังสรรค์ขึ้นด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่นจากลายโฮล (โฮลสตรี) เดิมสู่ลายโฮลเปราะห์ (โฮลบุรุษ) เป็นผืนผ้าที่รวมความปรานีตด้วยลวดลายอันวิจิตร ใช้ทักษะขั้นสูงของการมัดย้อมไหมที่ละเอียดและได้สีสันที่สวยงามโดดเด่นและเป็นเอกลักษณ์นิยมใช้นุ่งห่มในงานบุญประเพณีสำคัญ

ผ้าไหมลายอัมปรม

          ผ้าไหมลายอัมปรม ยังคงความเป็นเอกลักษณ์ดั้งเดิม ทอผ้าด้วยมือ มีความประณีต ทุกกระบวนการผลิต สั่งสมภูมิปัญญาท้องถิ่นและประยุกต์ให้เหมาะสมกับสถานการณ์ความต้องการในปัจจุบันได้อย่างลงตัว เส้นไหมที่ทอเป็นเส้นไหมแท้ ที่ชาวบ้านเลี้ยงเองในชุมชน

ผ้าไหมยกดอก

          ผ้ายกดอกลวดลายสวยงาม เป็นการทำลายโดยการเก็บตะกอ โดยลายจะนูนมาเหนือผ้า ผ้ายกเป็นผ้าที่มีคุณค่ามากเป็นผ้าชั้นสูงที่เหมาะสำหรับสวมใส่ออกงานพิธีสำคัญต่างๆ มีตะกอ  ตั้ง 10 – 60 ตะกอ ผ้ายกดอกมีความสวยงาม เนื้อแน่น สม่ำเสมอ ใช้ไหมคุณภาพดี

ผ้าทอมือลายขัด (พื้นเรียบ)

          ผ้าทอมือลายขัด เป็นผ้าพื้นเมืองสุรินทร์ โดยประยุกต์ลายมาจากผ้าพื้นเรียบเป็นผ้าพื้น 2 ตะกอ (ลายขัดพื้นฐาน) เส้นยืนสีดำ หมายถึง ความเป็นสามชนเผ่าของชาติพันธ์เขมร ลาว ส่วย เส้นพุ่งใช้สีพื้น สีชมพู หมายถึง ความปรองดองสมัครสมานสามัคคีของชาวอำเภอจอมพระ การทอชายผ้ายังคงอนุรักษ์การทอหน้านาง ที่เป็นชายจั๋วทางสามเหลี่ยม (ภาษาเขมร เรียก เจียยจั๋ว) ซึ่งเป็นลายดั้งเดิมของผ้าทอชาวเขมรในสมัยโบราณ

ผ้าไหมมัดหมี่

          เป็นผ้าไหมที่ทอจากภูมิปัญญาท้องถิ่น ถ่ายทอดมาจากบรรพบุรุษ เป็นผ้าไหมมัดหมี่ยกดอก ลวดลายสวยงาม มีหลายตะกอ ลวดลายเป็นเอกลักษณ์สื่อถึงความเป็นมาของลวดลาย

หัตถกรรมเครื่องเงิน เขวาสินรินทร์

หัตถกรรมเครื่องเงิน เขวาสินรินทร์

             หัตถกรรมเครื่องเงิน เขวาสินรินทร์ เป็นหมู่บ้านที่มีชื่อเสียงในการทอผ้าไหมพื้นเมืองและการผลิตลูกประคำเงิน ที่เป็นเอกลักษณ์ของหมู่บ้าน เรียกกันว่า ลูกปะเกือม นำมาทำเป็นเครื่องประดับของสุภาพสตรีที่สวยงาม มีร้านค้าจำหน่ายสินค้าในบริเวณหมู่บ้าน ราคาย่อมเยา

หัตถกรรมเครื่องเงิน

             ประเกือม คำว่าประเกือม เป็นภาษาเขมร ซึ่งใกล้เคียงกับภาษาไทยว่า ประคำ ใช้เรียกเม็ดเงิน เม็ดทองชนิดกลม ที่นำมาร้อยเป็นเครื่องประดับ ประเกือม สุรินทร์ เป็นลูกกลมทำด้วยเงิน เช่นเดียวกับที่อื่นๆ แต่สิ่งที่แตกต่างคือ มีหลากหลายรูปแบบและลวดลาย เนื่องจากทำด้วยแผ่นเงินบางๆ ที่ตีเป็นรูปต่างๆ พร้อมกับอัดครั่งไว้ภายใน ทำให้สามารถแกะลายได้สะดวก  ประเกือมมีตั้งแต่ขนาดเล็กที่สุดเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณครึ่งเซ็นติเมตร ไปจนถึงขนาดใหญ่ประมาณ 2.5 - 3 เซ็นติเมตร มีหลายลวดลาย ได้แก่ ถุงเงิน หมอน แปดเหลี่ยม หกเหลี่ยม กรวย แมงดา กระดุม โอ่ง มะเฟือง ตะโพน ฟักทอง จารย์(ตะกรุด) ส่วนใหญ่จำลองมาจากธรรมชาติ เช่น ลายตาราง ลายกลีบบัว ลายดอกพิกุล ลายดอกจันทร์ ลายพระอาทิตย์ ลายดอกทานตะวัน ลายตากบ ประเกือมส่วนใหญ่จะรมดำเพื่อให้ลายเด่นชัด ความสวยงามของประเกือมจึงอยู่ที่ลายที่แกะด้านนอก และความแวววาวของเนื้อโลหะเงิน

                

หัตถกรรมเครื่องเงิน

ผลิตภัณฑ์อันล่ำค่าจากน้ำมันรำข้าวหอมมะลิแดง(สุรินทร์)

ผลิตภัณฑ์อันล่ำค่าจากน้ำมันรำข้าวหอมมะลิแดง(สุรินทร์)

เซรั่มบำรุงผิวหน้า

เซรั่มบำรุงผิวหน้า
ด้วยคุณค่าน้ำมันรำข้าวหอมมะลิแดงอินทรีย์ที่อุดมไปด้วย วิตามิน อี แกมมา-ออริซานอลและสารต้านอนุมูลอิสระ ซึ่งช่วยใหผิวชุ่มชื้น

เจลน้ำมันรำข้าวว่านหางจระเข้

เจลน้ำมันรำข้าวว่านหางจระเข้
ด้วยส่วนผสมของน้ำมันรำข้าวหอมมะลิแดงอินทรีย์ และว่านหางจระเข้ที่มีคุณค่าบำรุงและช่วยให้ผิวกระจ่างใส

สบู่ธรรมชาติ

สบู่ธรรมชาติ
ส่วนผสมของน้ำมันรำข้าวหอมมะลิแดงอินทรีย์  และมะหาดจะดูแลบำรุงผิวให้นุ่มชุ่มชื้น สะอาด

ครีมอาบน้ำ

ครีมอาบน้ำ
ถนอมผิวด้วยน้ำมันรำข้าวข้าวหอมมะลิแดงอินทรีย์ ช่วยให้ผิวกระจ่างใสและชุ่มชื้น

โลชั่นบำรุงผิว

โลชั่นบำรุงผิว
ส่วนผสมของน้ำมันรำข้าวหอมมะลิแดงอินทรีย์ ใช้เป็นประจำ จะช่วยให้ ผิวเนียน นุ่ม ชุ่มชื้น กระจ่างใส

แชมพูผมหอม

แชมพูผมหอม
แรงบันดาลใจจากแม่นางผมหอมในตำนานเล่าขานของอำเภอปราสาทสู่ผลิตภัณฑ์แชมพูจากน้ำมันรำข้าวข้าวหอมมะลิแดงอินทรีย์  ที่จะช่วยบำรุงผมให้นุ่ม หอมกว่าใคร

อุ้มน้ำ โอบดิน อิ่มใจ อนุรักษ์โลก

อุ้มน้ำ โอบดิน อิ่มใจ อนุรักษ์โลก   

อุ้มน้ำ โอบดิน อิ่มใจ อนุรักษ์โลก

อุ้มน้ำ : รากหญ้าแฝกหยั่กลึก ช่วยในการดูดซับน้ำไว้ ทำให้ดินมีความชุ่มชื่นอุดมสมบูรณ์

โอบดิน : รากหญ้าแฝกช่วยในการยึดเกาะหน้าดิน ป้องกันการพังทลายหน้าดินได้เป็นอย่างดี

อิ่มใจ : ชุมชนตระหนังถึงผลประโชยน์ของหญ้าแฝก จึงได้ทำการต่อยอดสร้างงาน สร้างอาชีrสร้างรายได้ให้แก้ ผู้พิการ ผู้สูงอายุ ผู้ว่างงาน เด็กภูมิปัญญาชาวบ้าน ก่อเกิดความภาค ภูมิใจในชุมชน

อนุรักษ์โลก : อันเนื่องจากโครงการพระราชดำริพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงต้องการแก้ ปัญหาดินเสื่อมโทรมและการเกิดภาวะโลกร้อนในปัจจุบันน้อมนำพระราชดำริ โดยการนำหญ้าแฝกมาปลูกและนำมาแปรรูป เป็นผลิตภัณฑ์ เพื่อนำมาเป็น ของใช้ของที่ระลึก ของชำร่วย  เราทุกคนมีความสุข เพราะมีส่วนร่วมอนุรักษ์โลก หญ้าแฝกมหัศจรรย์

                         และยังมีการนำหญ้าแฝกมาแปรรูปเป็นงานฝีมือได้อีกหลายอย่าง อย่างเช่นการทำพวกกุญแจ ซึ่งพวกกุญแจก็เป็นงานที่ละเอียดอีกชิ้นหนึ่งเช่นเดียวกัน ที่มีความสวย น่าสนใจ